We kijken in deze blog terug hoe mediation ooit begon in Nederland en welke stappen er in een relatief korte periode van de laatste 30 jaar gezet zijn op het gebied van de professionalisering. Ook kijken we naar de toekomst van de mediator en bespreken we hoe digitalisering en automatisering het mediationproces kunnen verbeteren en toekomstbestendig maakt.
De mediator was er al in de oudheid
Het vak van mediator is al heel oud. In de oudheid werd al gebruik gemaakt van conflictbemiddeling met een derde onafhankelijke partij, die de ruziënde partijen begeleidde in het vinden van goede oplossingen. Voorwaarde was en is nog steeds dat beide partijen de ruimte krijgen en dat de mediator onpartijdig is. Als er geen vertrouwen is in de onpartijdigheid van de mediator gaat de mediation niet werken.
Oprichting NMI en latere MfN
Eind vorige eeuw brak mediation steeds meer door in Nederland, overgewaaid uit de VS. In 1993 werd er een belangrijke stap gezet in de professionalsering in het mediator vak door de oprichting van het NMI, het Nederlands Mediation Instituut en later kwam er een beroepsvereniging van mediators, de NMv, de Nederlandse Mediators vereniging.
In 2014 veranderde de NMI van naam en werd het de MfN (Mediatorsfederatie Nederland), de organisatie voor mediators die zich inzet voor professionalisering van mediation en een kwaliteitsgeregister heeft. De titel MfN registermediator is een beschermde titel. Alleen mediators die gekwalificeerd en erkend zijn door de Stichting Kwaliteit Mediators (SKM), mogen de titel voeren.
Waarom mediation?
Vanuit maatschappelijk perspectief is mediation wenselijk, omdat:
- er minder druk komt op het juridische systeem
- mensen nemen meer zelf verantwoordelijkheid om het conflict op te lossen en hebben hierbij een actieve houding
Het vak van mediator heeft dus de laatste 30 jaar grote stappen gezet in professionalsering. Ook is de term mediator steeds bekender geworden bij het grote publiek en is het nu een gangbare term. Veel mensen zijn ermee bekend dat zowel bij arbeidsconflicten als bij scheidingen een mediator ingeschakeld kan worden.
Hoe ziet de toekomst eruit van mediation?
Hoe ziet de toekomst van het vak mediator eruit? We zien 3 belangrijke ontwikkelingen, en dit zijn ontwikkelingen die we in veel werkvelden zien:
-
Online mediation in opmars De scheiding online regelen met een mediator is al gangbaar en er zijn verschillende partijen die dit aanbieden. Vooral sinds de Corona tijd, waarin live gesprekken niet mogelijk waren, heeft online mediation een grote vlucht genomen.
-
Digitale oplossingen bij scheiding Digitale oplossingen zijn niet meer weg te denken uit de mediator praktijk. Vanuit Mediationportaal voorzien we in deze behoefte door ons digitale automatiseringssysteem waarbij er 2 grote voordelen zijn:
- de klant communiceert via het beveiligde systeem van Mediationportaal en heeft een eigen inlog van het systeem en upload ook documenten via het systeem. Er gaan dus geen vertrouwelijke documenten meer in de mail heen en weer. Grote bestanden zijn ook mogelijk, het blijft veilig en je hoeft niet te zoeken naar eerder gestuurde documenten in de mail.
- de mediator voert 1 keer de gegevens in en de juridische documenten worden automatisch gegeneert. De mediator hoeft dus niet steeds dezelfde gegevens in te voeren.
De digitale oplossing zorgt er dus voor dat de mediator efficiënter werkt en dat er professioneler gewerkt wordt.
- De invloed van AI AI zal ook steeds meer zijn intrede doen in het mediation vak. Hoe dit eruit komt te zien is nog niet duidelijk. De persoonlijke benadering en gesprekken met scheidende stellen zal vooralsnog niet vervangen worden, maar taken in het faciliteren van het administratieve proces en het snel toegankelijk zijn van veel data zal meerwaarde kunnen hebben. Ook zullen scheidende stellen met behulp van AI het mediatonproces zelf al voor een stuk kunnen doen en mogelijk al bezig gaan met zelf stukken maken. Zoals het zelf maken van een oudershapsplan met afspraken over de kinderen. Cruciaal is dan natuurlijk dat ze goed met elkaar kunnen communicren.